استراتژیهای اساسی معاملاتی
حتی اگر مجبور شوید به شیوهای در معاملات آتی شرکت کنید که لازم نباشد هر روز تصمیمهای معاملاتی بگیرید (مثلا استفاده از یک حساب مدیریتشده یا سرمایهگذاری متمرکز)، آگاهی از روشهای مالی و معاملاتی رسیدن به سود یا زیان از طریق معاملات آتی میتواند برایتان مفید باشد. و البته، اگر قصد دارید با حساب خودتان معامله کنید، درک این مفاهیم برایتان ضروری خواهد بود.
معاملهگران در بازارهای آتی به دنبال رسیدن به سود با شیوهی گمانهزنی و سفتهبازی از دهها استراتژی مختلف و متنوع استفاده میکنند. در ادامه، به توضیح مختصری از چند استراتژی اساسی میپردازیم.
خرید (یا ورود به پوزیشن لانگ یا بلند) برای رسیدن به سود از فروش با افزایش قیمت مورد انتظار
فردی که پیشبینی میکند قیمت یک کالا یا آیتم خاص پس از یک دورهی زمانی معین افزایش خواهد یافت، میتواند با خرید قراردادهای آتی به سود برسد. اگر پیشبینیتان از جهت و زمانبندی تغییر قیمت درست از آب در بیاید، میتوانید قرارداد آتی را با قیمت بالاتر به فروش برسانید، و به این وسیله، به سود برسید.* اگر قیمت به جای افزایش، کاهش یابد، این معامله به ضررتان تمام میشود. به دلیل وجود اهرم، میزان سود یا زیان ممکن است بیشتر از سپردهی مارجین اولیه باشد.
برای مثال، فرض کنید اکنون ژانویه است، قرارداد آتی ماه جولای سویا در حال حاضر ۶ دلار است، و شما انتظار دارید در ماه پیش رو شاهد افزایش قیمت باشید. شما تصمیم میگیرید مارجین اولیهی مورد نیاز را، مثلا ۱۵۰۰ دلار، واریز کنید و یک قرارداد آتی جولای سویا بخرید. اکنون فرض کنید، قیمت قرارداد آتی جولای سویا در ماه آوریل به ۶.۴۰ دلار افزایش یافته است و شما تصمیم میگیرید از فروش آن به سود برسید. از آنجا که هر قرارداد برای ۵۰۰۰ بوشل است، سود ۴۰ سنت برای هر بوشل عبارت است از ۵۰۰۰ بوشل ضرب در ۴۰ سنت که مساوی است با ۲۰۰۰ دلار – که البته هزینههای تراکنش نیز از آن کم میشود.
* برای ساده کردن این مثالها، کمیسیونها و سایر هزینههای تراکنش را در نظر نمیگیریم. با وجود این، این هزینهها بسیار مهم هستند و شما باید به طور کامل از آنها آگاه باشید. در مقابل، فرض کنید قرارداد آتی ماه جولای سویا به جای افزایش قیمت به ۶.۴۰ دلار، دچار کاهش قیمت شد و به ۵.۶۰ دلار رسید؛ شما به منظور اجتناب از ضرر بیشتر، تصمیم میگیرید قراردادتان را با همین قیمت به فروش برسانید. ضرر کاهش ۴۰ سنتی قیمت برای ۵۰۰۰ بوشل مساوی است با ۲۰۰۰ دلار که هزینههای تراکنش نیز به آن اضافه میشوند.
توجه داشته باشید، میزان ضررتان در این مثال از مارجین اولیهتان بیشتر شده است. از این رو، کارگزارتان در صورت نیاز، شما را فرا میخواند تا وجوه مارجین اضافه را وارد حسابتان کرده و زیانتان را پوشش دهید.
(ورود به پوزیشن شورت یا کوتاه) برای رسیدن به سود از اسپرد (spread) کاهش قیمت مورد انتظار
تنها تفاوتی که میان ورود به پوزیشن شورت برای سود بردن از کاهش قیمت مورد انتظار و ورود به پوزیشن لانگ برای سود بردن از افزایش قیمت مورد انتظار وجود دارد، ترتیب این معاملهها است. شما به جای آنکه ابتدا یک قرارداد آتی را بخرید، ابتدا یک قرارداد آتی را میفروشید. اگر طبق انتظارتان، قیمت کاهش یافت، شما از طریق خرید یک قرارداد آتی افست با قیمت پایینتر به سود میرسید. سود به ازای هر واحد عبارت است از میزان مبلغی که قیمت خرید از قیمت فروش اولیه کمتر شده باشد. برای مثال، فرض کنید در ماه ژانویه، تحقیقات و سایر اطلاعات موجود به شما نشان دادهاند، در چند ماه آینده قیمت دام کاهش خواهد یافت. شما به امید رسیدن به سود، مارجین اولیهی ۲۰۰۰ دلاری را واریز میکنید و یک قرارداد آتی دام زندهی ماه آوریل را به قیمت مثلا ۶۵ سنت به ازای هر پوند میفروشید. هر قرارداد مربوط به ۴۰،۰۰۰ پوند دام است؛ به این معنی که هر ۱ سنت تغییر قیمت، ارزش این قرارداد آتی را به اندازهی ۴۰۰ دلار افزایش یا کاهش میدهد. اگر تا ماه مارس، قیمت به ۶۰ سنت به ازای هر پوند کاهش یافت، شما میتوانید یک قرارداد آتی افست را با پوندی ۵ سنت کمتر از قیمت اصلی فروش خریداری کنید. در قرارداد ۴۰،۰۰۰ پوندی، سود شما عبارت است از ۵ سنت ضرب در ۴۰،۰۰۰ پوند، مساوی است با ۲۰۰۰ دلار – که البته، هزینههای تراکنش از آن کم میشوند.
فرض کنید، پیشبینیتان اشتباه از آب درآمد. قیمت قرارداد آتی آوریل دام زنده به جای کاهش، افزایش یافت و در ماه مارس، مثلا به پوندی ۷۰ سنت رسید؛ شما در نهایت، باید پوزیشن آتی شورت یا کوتاهتان را از طریق خرید افست نقد کنید. پیامد این کار به این صورت خواهد بود:
در این مثال، پوندی ۵ سنت ضرر در تراکنش آتیتان منجر به مجموع زیانی معادل ۲۰۰۰ دلاری میشود که شما به عنوان مارجین اولیه واریز کرده بودید – به علاوه، هزینههای تراکنش نیز به این زیان اضافه میشوند.
اسپرد (Spread)
با اینکه بیشتر تراکنشهای آتی مربوط به گمانهزنیها و سفتهبازیها شامل یک خرید سادهی قراردادهای آتی با هدف رسیدن به سود از طریق فروش آنها با قیمت بالاتر – یا به همان شکل، فروش سادهی این قراردادها با امید کاهش قیمتها – میشوند، استراتژیهای معاملاتی دیگری نیز وجود دارند. اسپرد یکی از آن موارد است.
اسپرد، به زبان ساده، یعنی خرید یک قرارداد آتی و فروش یک قرارداد آتی دیگر. هدف از این کار رسیدن به سود از یک تغییر مورد انتظار در رابطهی میان قیمت خرید یکی و قیمت فروش دیگری است. برای روشن شدن این موضوع، فرض کنید اکنون ماه نوامبر است، قیمت قرارداد آتی ماه مارس گندم در حال حاضر ۳.۱۰ دلار به ازای هر بوشل و قیمت قرارداد آتی ماه می گندم در حال حاضر به ازای هر بوشل ۳.۱۵ دلار است؛ تفاوت قیمت این دو قرارداد ۵ سنت در هر بوشل است. تحلیلهایتان از شرایط بازار به شما میگویند، ظرف چند ماه آینده، اختلاف قیمت میان این دو قرارداد افزایش یافته و بیشتر از ۵ سنت میشود. اگر پیشبینیتان درست باشد، شما برای رسیدن به سود میتوانید قرارداد آتی مارس (قرارداد ارزانتر) را بفروشید و قرارداد آتی می (قرارداد گرانتر) را بخرید. فرض کنید زمان و اتفاقات بازار به شما ثابت کردهاند پیشبینیتان درست است، و در ماه فوریه، قیمت آتی مارس به ۳.۲۰ دلار و قیمت آتی می به ۳.۳۵ دلار افزایش یافتند؛ قیمت اختلاف آنها ۱۵ سنت شد. شما در حال حاضر، با نقد کردن هر دو قرارداد، میتواند به سود خالص ۱۰ سنت به ازای هر بوشل برسید. از آنجا که هر قرارداد شامل ۵۰۰۰ بوشل میشود، مجموع سود شما ۵۰۰ دلار خواهد بود.
سود خالص ۱۰ سنت به ازای هر بوشل، برای ۵۰۰۰ بوشل مساوی است با ۵۰۰ دلار.
اگر اسپرد (یعنی اختلاف قیمت) به جای افزایش ۱۰ سنت به ازای هر بوشل، ۱۰ سنت کاهش مییافت، تراکنش بالا ۵۰۰ دلار زیان به همراه میداشت. عملا شمار و انواع نامحدودی از احتمالات اسپرد و همچنین، سایر انواع استراتژیها وجود دارند؛ حتی استراتژیهای معاملاتی آتی پیچیدهتری نیز وجود دارند. با وجود این، این استراتژیها فراتر از حد این مقالهی مقدماتی است و مخاطب آنها افرادی هستند که به خوبی تمام محاسبات ریسک/پاداش موجود در این استراتژیها را یاد گرفتهاند.