درس ۱۶ : امواج الیوت

امواج الیوت (Elliott Wave)

طرح نمودار زیر وضعیت یک چرخه‌ی هشت موجی متشکل از پنج موج پیش‌رونده و سه موج مخالف را نشان می‌دهد. یکی از موج‌های تکانه‌ای صعودی به پنج موج کوچک‌تر شکسته شده است. توجه داشته باشید که شناسایی موج‌ها غالبا نیازمند تلاش و دقت است، زیرا در این فرایند برخی استثنائات و تغییرات نیز وجود دارند.

تحلیلگران موج الیوتی که نسبتا کم‌تجربه هستند، باید تفاوت‌های میان موج‌های رونددار را با موج‌های اصلی یاد بگیرند و تشخیص بدهند. با استفاده از قوانین پایه‌ی اصل موج می‌توان با کمی تحلیل و بررسی، بیش‌تر بازارها را شناسایی کرد.

تکانه‌ها یا ایمپالس‌ها موج‌هایی هستند که بازار را در جهت روند حرکت می‌دهند. آن‌ها از برخی قوانین پایه پیروی می‌کنند؛ از این رو، آن‌ها را می‌توان نسبتا به راحتی شناسایی کرد. در موج‌های تکانه‌ای:

• موج «۲‌» هرگز موج «۱‌» را به صورت ۱۰۰ درصد اصلاح (retrace) نمی‌کند – یعنی به نقطه‌ی اول آن بر نمی‌گردد.
• موج «۳‌» همیشه فراتر از پایان موج «۱‌» می‌رود.
• موج «۴‌» هرگز از پایان موج «۱‌» عبور نخواهد کرد. (هم‌پوشانی)
• موج «۳‌» هرگز کوتاه‌ترین زیر موج تکانه‌ایِ یک موج تکانه‌ای بزرگ‌تر نخواهد بود.

مجموعه‌ی بعدیِ قوانین و تعاریف نیز به سادگی در ذهن می‌مانند. بیش‌تر افرادی که به صورت نه چندان عمیق به این اصل نگاه می‌کنند، بر این نظریه انتقاد دارند و می‌گویند استثنائات بسیاری برای الگوهای اصلی آن وجود دارند. موج گسترشی و مثلث‌های مورب (گُوِه شکل) اندکی قوانین را تغییر می‌دهند، ولی ساختارهای پایه هم‌چنان موج‌های تکانه‌ای را در جهت روند بزرگ‌تر و موج‌های اصلاحی را خلاف روند بزرگ‌تر نشان می‌دهند.

• موج‌های گسترشی هنگامی ایجاد می‌شوند که یک موج تکانه‌ای بتواند به مجموعه‌ی دیگری از پنج موج تقسیم شود.
• مثلث‌های مورب دارای شکل گوه‌ای هستند و جهت مسیر روند بزرگ‌تر را نشان می‌دهند.
• مورب‌ها باعث می‌شوند زیر موج ۴ با زیر موج ۱ هم‌پوشانی داشته باشد.

موج‌های اصلاحی  

موج‌های اصلاحی که با حروف نشان داده می‌شوند، خلاف روند اصلی حرکت می‌کنند و نشان‌دهنده‌ی مرحله‌ای هستند که فروشندگان و خریداران برای رسیدن به موقعیت بهتر رقابت می‌کنند. این مسئله، هم‌زمان با این‌که بازار – ظاهرا برخلاف اراده‌اش – مخالف روند کشیده می‌شود، باعث ایجاد اشکال جالبی روی نمودار خواهد شد. موج‌های اصلاحی نه تنها الگوهای بی‌شماری دارند، بلکه دسته‌بندی‌های خودشان را نیز دارند:

• زیگزاگ‌ها دارای ساختارهای سه موجی بوده و به راحتی قابل شناسایی هستند، و خلاف روند بزرگ‌تر حرکت می‌کنند.
• الگوهای تخت (Flat) نیز دارای سه موج هستند ولی حرکت آن‌ها اساسا و طبیعتا جانبی است.
• مثلث‌ها الگوهای مارپیچی آشنایی هستند که در سایر تحلیل‌ها نیز مشاهده می‌شوند، ولی هر دو خط مرزی آن‌ها می‌توانند کاهشی، یکی کاهشی و دیگری تخت، یا حتی هر دو گسترشی باشند.
• الگوهای پیچیده، که به آن‌ها سه‌تایی‌های دوگانه و سه‌گانه نیز گفته می‌شود، دو یا سه الگوی بالا را با هم ترکیب می‌کنند و آن‌ها را با هر الگوی سه موجی با اندازه مساوی (که به آن‌ موج «X‌» گفته می‌شود) پیوند می‌دهند. بدون آن‌که بخواهیم وارد جزییات شویم، باید بگوییم کل این الگو دارای حرکت جانبی گسترشی است.

موج‌های اصلاحی، مانند موج‌های تکانه‌ای، از دستورالعمل‌های متعددی پیروی می‌کنند:

• زیگزاگ‌ها و تخت‌ها ممکن است در الگوهای دوگانه یا سه‌گانه با یکدیگر پیوند داشته باشند. مانند الگوهای پیچیده، هر یک از این الگوها نیز به یک موج «X‌» سه بخشی متصل می‌شود.
• الگوهای تخت ممکن است از آن موج تکانه‌ای که در حال اصلاح آن هستند، فراتر بروند. برای مثال، در یک روند صعودی، دومین موج از سه موج تخت، یعنی موج B، ممکن است واقعا بتواند یک سقف قیمت جدید ایجاد کند.
• مثلث‌ها معمولا آخرین اصلاح هستند و از این رو، به تنهایی به عنوان موج ۴ یا به عنوان آخرین بخش از یک اصلاح پیچیده یا ترکیبی ظاهر می‌شوند.
• بر اساس قانون تناوب، موج‌های ۲ و ۴ دارای انواع متفاوتی از موج‌های اصلاحی هستند. اگر یکی از آن‌ها دارای اصلاح تند باشد، دیگری دارای اصلاح تخت خواهد بود.