اندیکاتور حجم (Volume)
تعریف
شاخص حجم (Volume) برای اندازهگیری میزان معاملاتِ یک داراییِ مالی در یک دوره زمانیِ مشخص استفاده میشود. بهعنوان مثال، در سهام، حجم با تعدادِ سهام معاملهشده، اندازهگیری میشود. همچنین، برای قراردادهای آتی، حجم، بیشتر براساس تعداد قراردادها است. با نگاه به الگوهای حجم درطولِ زمان، معاملهگران میتوانند بهتر از قدرتِ پیشرفتها و اُفتهای سهام و بازارها بهطور کلی آگاه شوند.
نکات کلیدی
همانطور که ذکر شد، شاخص حجم، تعداد سهامِ معاملهشده در یک سهام را اندازهگیری میکند، درحالیکه در قراردادهای آتی (فیوچرز) یا اختیار معامله (آپشن)، تعداد قراردادهای معاملهشده را اندازهگیری میکند. این شاخص همچنین میتواند تریدرها را از فعالیت بازار، احساسات و فعالیت معاملاتی در یک داراییِ خاص آگاه کند. بنابراین، مهم است که به معنای حجم در رابطه با روندهای بازار توجه کنیم. درهمین حال، هنگامیکه قیمت کاهش مییابد درحالیکه حجم، افزایشی میشود، این امر میتواند نشان دهد که روند، به سمت نزول، درحال تقویت است. افزون بر این، اگر قیمت به بالاترین یا پایینترین نقاط جدید برسد درحالیکه حجم کاهش مییابد، این مسئله میتواند بهمعنی احتمالِ معکوسشدنِ روند باشد. درهمین راستا، شاخصهای تحلیل تکنیکالِ زیادی وجود دارند که براساس حجم هستند، ازجمله شاخص کلینگر (Klinger)، شاخص حجم متوازن (OBV) و میانگین وزنیِ قیمت بر پایه حجم (VWAP).
در جستجو چه نکاتی باید بود؟
بههنگام استفاده از شاخص مبتنی بر حجم یا تحلیل خاص حجم، چندین راه برای تعیینِ قدرت یا ضعفِ حرکت وجود دارد. دراین حال، بسیاری از معاملهگران ترجیح میدهند تا به حرکات قوی ملحق شوند و حرکاتِ ضعیف را بهکلی نادیده بگیرند، یا حتی بهدنبال ورود درجهتِ مخالفِ یک حرکتِ ضعیف باشند. در زیر چند نکته مفید درجهت راهنمایی آورده شده که میتوانند هنگام تحلیلِ حجم در تصمیمگیریهایِ معاملاتی، مؤثر باشند.
تأیید روندها: یک داراییِ درحالِ افزایش گاهی با افزایشِ حجم مواجه میشود. این امر بدان دلیل است که خریداران همچنان به تعداد بیشتری از سهام، نیاز و اشتیاق دارند، اما گاهی اوقات، برعکسِ این مورد اتفاق میافتد و افزایشِ قیمت همراه با کاهش حجم است. امر مذکور ممکن است نشاندهنده کمبود علاقه عمومی باشد و میتواند بهعنوان هشداری برای معکوسشدن احتمالی روند عمل کند. نکته اصلی که باید به یاد داشت این است که افزایش یا کاهش قیمت با حجم کم، معنی خاصی ندارد و سیگنال قابلتوجهی برای انجام معامله نیست. از طرف دیگر، افزایش یا کاهش قیمت با حجم زیاد، جهت اقدام، بهاندازه کافی قوی است، زیراکه به تریدر اطلاع میدهد که تغییر بنیادی در سهام/دارایی مالی رخ داده است.
حجمی که به حرکات فرسوده مربوط میشود: حرکات خسته/فرسوده، چه بازار درحالِ افزایش باشد یا کاهش، بهوضوح قابلمشاهده است. این حرکات، حرکتهای تیز در قیمت هستند که با افزایش همزمان حجم همراه هستند. علاوه بر این، آنها، پایان احتمالی یک روندِ جاری را نشان میدهند. همچنین، معاملهگرانی که برای مشارکت در ابتدای حرکت، خیلی دیر اقدام کردهاند، از ترسِ از دستدادن بیشتر روند حرکتی، در اوجهای بازار ورود میکنند و همانطور که از نام آن برمیآید، این عمل، جمعی از خریداران را خسته و فرتوت میکند. مضاف بر این، نوسانات و افزایش حجم میتواند نتیجه کاهش قیمتها باشد که وقتی تعداد شرکتکنندگان بیش از حد شده است، تلاش میکند تا تریدرهای زیادی را از گردونه رقابت بیرون کند. این اتفاق، در پایین و کفِ بازار رخ میدهد. درنتیجه، بعد از اوجگیری این رخدادها، حجم، روند کاهشی پیدا میکند، اما حجم میتواند در روزها، هفتهها، ماهها یا حتی سالهای آینده بسته به دوره تحلیلشده تغییر کند.
حجمی که بهمثابه معکوس (ریورس) شدن قیمت است: معکوس قیمتها اغلب با کمک شاخصِ حجم، قابل شناسایی است. این موضوع میتواند بعد از یک حرکتِ طولانی قیمت زمانیکه حرکت قیمت کم بوده، اما حجم، سنگین است، بهسمت بالا یا پایین، رخ دهد. این نوع رویداد همچنین میتواند نشان از یک معکوس احتمالی و تغییر در جهتِ قیمت باشد.
حجمی که مرتبط به بریکآوتها (واقعی و کاذب) است: افزایش حجم همراه با بریکآوت اولیه از یک محدوده یا هر نوع الگو نموداری دیگر، نشاندهنده قوتِ حرکت است. درهمین حال، وقتی تغییرِ کوچکی در حجم یا حتی کاهش حجم در یک بریکآوت حادث میشود، این، نشاندهنده کمبود علاقه است و به احتمال زیاد برای یک بریکآوت کاذب است.
حجم و تاریخچه حجم: حجم باید در کنار تاریخچه آن درنظر گرفته شود، اما مهمتر از همه، تاریخچه مرتبط و اخیر آن است بهطوریکه هرچه تاریخچه، نزدیک به زمان حال باشد، دادهها مؤثرتر و مرتبطتر خواهند بود.
خلاصه
شاخص حجم اینکه چهمقدار از یک دارایی مالی در یک دوره زمانیِ مشخص معامله شده است را اندازهگیری میکند. درهمین راستا، حجم با سهام معاملهشده برای سهام اندازهگیری میشود، درحالیکه برای قراردادهای آتی، براساس تعداد قراردادها است. همچنین، معاملهگرانی که از شاخصهای مبتنی بر حجم استفاده میکنند، میتوانند از این ابزار برای درکِ بهتر قوت پیشرفتها و اُفتها در سهام و بازارها بهطور کلی استفاده کنند. علاوه بر این، حجم برای مطالعه روندها عالی است و روشهای زیادی برای استفاده از شاخص مذکور وجود دارد. درکل، شاخص حجم یا Volume به شناساییِ قوت یا ضعف بازار کمک میکند و میتواند حرکات قیمت را تأیید نماید که ممکن است به روندی معکوس اشاره داشته باشد.