میانگین متحرک (MA)
تعریف
میانگین متحرک (Moving Average)، یک شاخص مبتنی بر قیمت و دارای تأخیر (واکنشی) است که میانگین قیمت یک اوراق بهادار/دارایی را در یک دوره زمانی مشخص، نمایش میدهد. MA برای سنجش حرکت (مومنتوم) و همچنین تأیید روندها، تعریف سطوحِ حمایت و مقاومت و بهطور کلی، هموارسازی نوسانات (نویز) هنگام تفسیرِ نمودارها مفید است. درهمین حال، نویز از نوسانات قیمت و حجم، تشکیل شده و از آنجاییکه میانگین متحرک، یک شاخص دارای تأخیر است و به رویدادهایی که قبلاً رخ داده، واکنش نشان میدهد، بهعنوان یک شاخص (اندیکاتور) پیشبینیکننده استفاده نمیشود، بلکه در قالب یک شاخص تفسیری برای تأیید و تحلیل بهکار میرود. درواقع، میانگینهای متحرک، اساس بسیاری از ابزارهای تحلیل تکنیکال شناختهشده دیگر مانند باندهای بولینگر (Bollinger Bands) و مَکدی (MACD) را تشکیل میدهند.
انواع
MAهای میانگین قیمت، یک ابزار مالی را در یک دوره زمانی مشخص نشان میدهند. با این وجود، انواع مختلفی از میانگینهای متحرک وجود دارد که معمولاً در نحوه وزندهی یا اهمیتدادن به نقاط داده (قیمت)، متفاوت هستند.
میانگین متحرک ساده (SMA)
میانگین متحرک ساده (SMA)، یک میانگین متحرک بدونِ وزن است، به این معنیکه هر نقطه داده/قیمت در مجموعه دادهها، اهمیت یکسانی دارد و بهطور مساوی وزن میشود. همچنین، با پایان یافتن هر دوره، قدیمیترین نقطه داده، حذف و جدیدترین قیمت به ابتدای مجموعه اضافه میشود.
محاسبه
نمونهای از SMA با دوره ۳:
مجموع مقادیر دوره / تعداد دوره
قیمتهای بستهشدن (پایانی) موردِ استفاده: ۵، ۶، ۷، ۸، ۹
اولین روز از SMA با دوره ۳، برابر است با (۵ + ۶ + ۷) / ۳ = ۶
روز دوم از SMA با دوره ۳: (۶ + ۷ + ۸) / ۳ = ۷
سومین روز SMA با دوره ۳، مساوی است با (۷ + ۸ + ۹) / ۳ = ۸
میانگین متحرک وزنی (WMA)
میانگین متحرک وزنی (WMA) شبیه به SMA است، با این تفاوت که WMA به نقاط داده اخیر اهمیت بیشتری میدهد. درهمین حال، به هر نقطه درون دوره، یک ضریب (بزرگترین ضریب برای جدیدترین نقطه داده یا همان قیمت و سپس بهترتیب نزولی) اختصاص داده میشود که وزن یا اهمیت آن قیمت خاص را تغییر میدهد. سپس، همانند میانگین متحرک ساده، هنگامیکه یک قیمت جدید به ابتدا اضافه شد، قدیمیترین نقطه داده حذف میگردد.
محاسبه
همچون SMA است با این تفاوت که به هر دوره، یک وزن (ضریب) افزوده میشود. براین اساس، دوره اخیر بیشترین وزن را دارا است. مثالی از WMA با دوره ۵:
مجموع مقادیر دوره / تعداد دوره
قیمتهای پایانی مورد استفاده: ۵، ۶، ۷، ۸، ۹
مجموع = ۱۵ * ۳۵ = ۵۲۵
WMA = مجموع حاصلضرب وزن و قیمتِ هر دوره (میانگین وزنی) / مجموع وزنها
میانگین متحرک وزنی = ۱۱۵ / ۱۵ = ۷.۶۶۶۷
میانگین متحرکنمایی (EMA)
میانگین متحرکنمایی (EMA) بسیار شبیه به WMA است و درواقع نوعی از آن بهشمار میرود. درهمین راستا، تفاوت اصلی این میانگین متحرک با WMA این است که دادههای قدیمی هرگز بهطور کامل از محاسبه حذف نمیشوند. بهعبارت دیگر، حتی اگر قیمتهای قدیمی خارج از بازه زمانی انتخاب شده باشند، همچنان با ضریب بسیار کم (تقریباً نزدیک به صفر) در محاسبه مقدارِ نهایی، تأثیرگذار هستند.
محاسبه
برای محاسبه EMA سه مرحله وجود دارد. در اینجا فرمول محاسبه EMA برای دوره ۵ دوره آورده شده است:
۱- محاسبه SMA = (مقادیر دوره / تعداد دورهها)
۲- محاسبه ضریب = (۲ / (تعداد دورهها + ۱)) بنابراین (۲ / (۵ + ۱) = ۳۳.۳۳۳ درصد
۳- محاسبه EMA = برای اولین EMA، بهجای EMA روز قبل، از SMA روز قبل استفاده میکنیم.
EMA = {قیمت بستهشدن – EMA (روز قبل)} * ضریب + EMA (روز قبل)
میانگین متحرکنمایی دوگانه (DEMA)
محاسبه
میانگین متحرکنمایی دوگانه = ۲ * میانگین متحرکنمایی – میانگین متحرکنمایی (میانگین متحرکنمایی)
میانگین متحرکنمایی سهگانه (TEMA):
محاسبه
میانگین متحرکنمایی سهگانه = (۳ * میانگین متحرکنمایی – ۳ * میانگین متحرکنمایی (میانگین متحرکنمایی)) + میانگین متحرکنمایی (میانگین متحرکنمایی (میانگین متحرکنمایی))
نکات کلیدی
میانگینهای متحرک مجموعهای از دادهها (قیمتهای بستهشدن در یک دوره زمانی مشخص) را دریافت کرده و میانگین قیمت آنها را محاسبه میکنند. درهمین راستا، برخلاف اُسیلاتورها، MAها، محدود به یک باند یا محدوده خاصی از اعداد نیستند. همچنین، دورههای زمانی مورد استفاده بسته به نوع تحلیل تکنیکال که انجام میشود، میتواند بهطور قابلتوجهی متفاوت باشد. یک نکته مهم که تقریباً همیشه باید به خاطر داشت آن است که میانگینهای متحرک بهطور ذاتی دارای تأخیر هستند، به این معنی که هرچه دوره زمانیِ موردِ استفاده طولانیتر باشد، تأخیر بیشتری وجود خواهد داشت. بههمین ترتیب، هرچه دوره زمانی کوتاهتر باشد، تأخیر کمتری وجود خواهد داشت.
بهطور کلی، میانگینهای متحرک با دورههای زمانی کوتاهتر تمایل دارند تا نزدیک به قیمتها باقی بمانند و بلافاصله پس از حرکت قیمتها، حرکت کنند. افزون بر این، دورههای زمانی طولانیتر دادههای حجیمتری داشته و حرکت آنها بهطرز قابلتوجهی از حرکتِ بازار عقب میافتد. انتخاب دوره زمانی مناسب نیز به اختیار معاملهگر است که بهشکل معمول، هر دوره زمانی زیر ۲۰ روز، کوتاهمدت، بین ۲۰ تا ۶۰ روز، میانمدت و هر دورهای که بیشتر از ۶۰ روز باشد، بلندمدت درنظر گرفته میشود.
یکی دیگر از موارد مهم که به ترجیح تریدر بستگی دارد، انتخابِ نوع میانگین متحرک است. درحالیکه انواع مختلف میانگینهای متحرک تا حد زیادی شبیه به یکدیگر عمل میکنند، اما تفاوتهایی نیز دارند که معاملهگر باید از آنها آگاه باشد. برای مثال، میانگین متحرکنمایی بهدلیل اهمیت بیشتر به قیمتهای اخیر، تأخیر کمتری نسبت به میانگین متحرکساده دارد، درنتیجه سریعتر تغییر جهت میدهد. با این وجود، از آنجایی که SMA به تمامی نقاط داده/قیمتها بدون توجه به زمانِ وقوع آنها، وزنِ یکسانی میدهد، ارتباط نزدیکتری با مناطق مهمی مانند حمایت و مقاومت سنتی بازار دارد.
کاربردها
هنگام بررسی برخی از کاربردهای رایج میانگینهای متحرک، باید به خاطر داشت که انتخاب نوع خاص MA به اختیار معاملهگر بستگی دارد. در مثالهای زیر، به اختصار از میانگین متحرک (MA)، میانگین متحرک ساده (SMA)، میانگین متحرکنمایی (EMA) و میانگین متحرک وزنی (WMA) یاد میشود. در مواقع خاص، این اندیکاتورها از نظر اصول حاکم بر کاربردهای اساسی آنها قابلتعویض هستند.
تشخیص روندهای اساسی/پایه
استفاده از میانگین متحرک برای تأیید روند قیمت، یکی از اساسیترین و درعینحال مؤثرترین روشهای استفاده از این اندیکاتور است. توجه به این نکته ضروری است که در ماهیت امر، MAها رویدادهایی که قبلاً اتفاق افتاده را «گزارش» میدهند و بههنگام محاسبه فرمول خود نیز، طیف وسیعی از رویدادهای گذشته را درنظر میگیرند. این، همان چیزی است که میانگین متحرک را به ابزاری عالی برای تأیید روند در تحلیل تکنیکال تبدیل میکند.
قواعد کلی به شرح زیر است:
یک میانگین متحرک بلندمدت که بهطور واضح صعودی است، تأییدی بر روند صعودی (بازار گاوی/بولیش) است.
درمقابل، میانگین متحرک بلندمدتی که بهشکل شفافی، نزولی بوده، روند نزولی (بازار خرسی/بریش) را تأیید میکند.
افزون براین، با توجه به حجم زیاد دادههایی که بههنگام محاسبه یک میانگین متحرک بلندمدت در نظر گرفته میشود، تغییر قابلتوجهی در بازار لازم است تا باعث شود MA مسیر خود را تغییر دهد. یک میانگین متحرک بلندمدت همچنین درقبال تغییرات سریع قیمت و روند کلی بازار، حساسیت کمی دارد.
حمایت و مقاومت
یکی دیگر از کاربردهای نسبتاً اساسی میانگینهای متحرک، شناسایی مناطق حمایت و مقاومت است. بهطور کلی، میانگینهای متحرک میتوانند در روند صعودی از قیمت حمایت و در روند نزولی، مقاومت، ایجاد کنند.
درحالیکه این روش برای دورههای کوتاهمدت (۲۰ روز یا کمتر) کاربرد دارد، اما حمایت و مقاومتی که توسط MAها ارائه میشود، در شرایط بلندمدت حتی آشکارتر میگردد.
کراساُور (تقاطع)
کراساُور (تقاطع) نیازمند استفاده از دو میانگین متحرک با طولهای مختلف بر روی یک نمودار است و این دو میانگین متحرک باید دارای طول دوره (تعداد روز) متفاوتی باشند. بهعنوان مثال، یک میانگین متحرک ساده ۵۰ روزه (میانمدت) و یک میانگین متحرک ساده ۲۰۰ روزه (بلندمدت). مضاف بر این، سیگنالها یا فرصتهای بالقوه معاملاتی زمانی رخ میدهند که MA کوتاهمدت از بالا یا پایینِ میانگینِ متحرک بلندمدت عبور نماید.
کراساُور صعودی: هنگامی حادث میشود که میانگین متحرک کوتاهمدت از بالا MA بلندمدت عبور کند. این نوع همچنین بهعنوان «تقاطع طلایی (Golden Cross)» شناخته میشود.
کراساُور نزولی، زمانی اتفاق میافتد که میانگین متحرک کوتاهمدت از پایین میانگین متحرک بلندمدت گذر کند که با نام «تقاطع مرگ (Dead Cross)» نیز شناخته میشود.
با این وجود، ضروری است که تریدر از کاستیهای ذاتی این سیگنالها آگاه باشد. درهمین حال، این، سیگنالی است که با ترکیب نه تنها یک بلکه دو اندیکاتورِ دارای تأخیر ایجاد میشود و هر دو این اندیکاتورها فقط به اتفاقاتی که قبلاً رخ داده واکنش نشان میدهند و برای پیشبینی طراحی نشدهاند. بهعلاوه، سیستمی مانند این قطعاً در یک روند بسیار قوی، بهترین کارایی را دارد، درحالیکه در یک روند قوی، این سیستم یا سیستم مشابه آن میتواند واقعاً ارزشمند باشد.
کراساُور (تقاطع) قیمت
اگر تنظیمات دو میانگین متحرکی را که در بخش قبل موردبحث قرار گرفت، برداشته و عنصر سوم یعنی قیمت را بدان بیافزاییم، نوع دیگری از تنظیمات به نام «کراساُور قیمت (Price Crossover)» پدید میآید که با آن، تحلیلگر با دو MA با طول دوره متفاوت (همانند کراساُورهای ذکرشده قبلی) آغاز میکند. بهشکل پایه از میانگین متحرک بلندمدت برای تأیید روند بلندمدت استفاده میگردد و سیگنالها زمانی ایجاد میشوند که قیمت از بالا یا پایینِ میانگین متحرک کوتاهمدت عبور و درجهتِ همان روندِ اصلی بلندمدت حرکت کند. درست مانند مثال قبل، از یک میانگین متحرک ساده ۵۰ روزه و یک میانگین متحرک ساده ۲۰۰ روزه استفاده میکنیم.
کراساُور صعودی قیمت: قیمت از بالای SMA با دوره ۵۰ عبور و درحالیکه این میانگین بالاتر از SMA با دوره ۲۰۰ است، میانگین متحرک ساده ۲۰۰، روند را تأیید میکند. همچنین، قیمت و میانگین متحرک کوتاهمدت، سیگنالهایی را درجهت همان روند ایجاد میکنند.
در کراساُور نزولی قیمت، قیمت از پایین میانگین متحرک ساده ۵۰ گذر میکند و درحالیکه میانگین مذکور پایینتر از میانگین متحرک ساده ۲۰۰ است، این مانگین ۲۰۰، روند را تأیید مینماید. قیمت و میانگین متحرک کوتاهمدت نیز سیگنالهایی را درجهت همان روند به وجود میآورند.
نتیجهگیری
یک تحلیلگر یا استراتژیست تکنیکالِ باتجربه میداند که بههنگام استفاده از میانگینهای متحرک (مانند هر اندیکاتور دیگری) که روندها را شناسایی میکنند، باید محتاط باشد. این امر، میتواند دارای بار اطلاعاتی بسیار ارزشمندی باشد. با این حال، مهم است که به خاطر داشت که آنها اندیکاتورهای دارای تأخیر یا بهاصطلاح واکنشی هستند. همچنین، MAها هرگز در پیشبینی حرکات بازار، پیشرو نخواهند بود، اما کاری که این دسته از اندیکاتورها میتوانند انجام دهند، مانند بسیاری از اندیکاتورهای دیگر که دربرابر آزمونِ زمان مقاومت کردهاند، ارائه سطح بالاتری از اطمینان به یک استراتژی یا سیستم معاملاتی است. میانگینهای متحرک، بههنگامیکه همراه با اندیکاتورهای فعالتر توسط آنالیزور مورد بهرهبرداری واقع میشوند، میتوان مطمئن شد که تحلیلگر در رابطه با روند بلندمدت، بهدنبال معامله درجهت صحیح است.
تنظیمات ورودی
طول دوره
دوره زمانی که برای محاسبه MA استفاده میشود و مقدار پیشفرض آن، ۹ روز است.
منبع
این گزینه مشخص میکند که از کدام داده در هر کندل در محاسبات بهرهبرداری شود. درهمین حال، بهطور پیشفرض، از قیمت بستهشدن (پایانی) استفاده میشود.
جابهجایی (اُفست)
تغییر این عدد باعث میشود تا میانگین متحرک نسبت به بازارِ جاری به جلو یا عقب حرکت کند که مقدار پیشفرض تعیینشده، صفر است.
سبک (استایل)
MA
این قسمت امکان نمایش یا عدم نمایش میانگین متحرک و همچنین نمایش یا عدم نمایش یک خط قیمت که مقدار جاری واقعی MA را نشان میدهد، فراهم میکند. همچنین، امکان انتخاب رنگ، ضخامت و سبک خط میانگین متحرک وجود دارد.