درس ۱۵ : واگرایی

واگرایی

واگرایی در نمودار زمانی وجود دارد که روندهای قیمت و مطالعات در جهت­­‌های مختلف درحال حرکتند. به­­‌عنوان مثال، اگر قیمت طلا سقف­­­‌های بالاتری (روند بالاتر) ایجاد کند و مطالعه نوسانگر در مورد طلا سقف‌­­های پائین‌­­تری (روند پائین­­‌تر) به‌وجود آورد، واگرایی خرسی وجود دارد. واگرایی می­­‌تواند گاوی(صعودی) یا خرسی(نزولی) باشد.

مطالعات مانند RSI ، استوکاستیک و حجم، و همچنین همپوشان­­‌ها مانند جریان پول، حجم تجمعی و قیمت همه می‌­­توانند واگرایی با قیمت را به نمایش بگذارند. معمولاً، واگرایی­­‌ها زمانی حل می‌­­شوند  که قیمت در مسیر مطالعه حرکت کند. در شکل ۱، شاخص سیمکس نیکی، کف قیمت­­­‌های هفتگی پائین­­‌تری را طی نیمه اول ۱۹۹۲ ایجاد کرد. در ژوئن، شاخص قدرت نسبی (RSI) کف پائین­­‌تری ایجاد نکرد. مجددا در ماه آگوست، RSI در واقع کف بالاتری ایجاد کرد. شاخص نیکی به زودی تغییر جهت داد و یک رالی ۶ ماهه را آغاز کرد.

واگرایی چگونه کار می‌­­کند

سوالی که در اینجا وجود دارد این است که RSI چگونه زمانی که قیمت درحال پائین‌آمدن است بالا می‌­­رود؟

از آنجا که RSI قدرت نسبی را اندازه‌­­گیری می‌­­کند که شبیه به مومنتوم است بیابید از یک قیاس استفاده کنیم. یک خودرو دارای یک پدال گاز و یک پدال ترمز است. اگر در حال رانندگی هستید و برای چند ثانیه پا روی ترمز بگذارید، سرعت خودرو کاهش می‌­­یابد. با این حال، تا زمانی که با نیروی کافی پا روی ترمز نگذارید، خودرو همچنان به جلو حرکت می­­‌کند. بازار هم به همین صورت است. هر بار که فشار فروش بیشتر از فشار خرید شود، ترمز گرفته می‌­­شود و RSI کمی پایین می­­‌آید. هر بار که خرید بر فروش برتری می‌­­­یابد، شتاب‌دهنده اعمال می­­‌شود و سرعت خودرو افزایش پیدا می­­‌کند (RSI بالا می‌رود). در نهایت اگر از ترمز با نیرویی بیشتر از پدال گاز استفاده شود، خودرو متوقف خواهد شد. در حالی که رالی قیمت به پایان می­­‌رسد، RSI روند کاهشی خواهد داشت.

برای اینکه مطالعه‌ای مانند RSI ، یک تغییر احتمالی در روند را براساس واگرایی پیش‌بینی کند، ارزش آن باید به یک سطح خرید یا اشباع فروش برسد. در نمودار نیکی، RSI نزدیک به ۲۵ بود که نشان‌­­دهنده‌ی شرایط فروش اشباع است. به طور معمول، زیر ۲۵ به­­‌معنای فروش اشباع و بالاتر از ۷۵ (همه در مقیاس ۱ تا ۱۰۰) به معنای اشباع خرید است. یک بازار اشباع فروش اگرچه همیشه شروع به افزایش نمی‌­­کند، معمولاً کاهش را متوقف می‌­­سازد. از شرایط فروش اشباع برای بستن پوزیشن‌­­های کوتاه (شورت) استفاده کنید، اما منتظر بمانید تا سایر اندیکاتورها سیگنال خرید را تأیید کنند. واگرایی در RSI که بین ۲۵ و ۷۵ اتفاق می­­‌افتد، معمولاً شاخص تغییر روند خوبی نیست.

در شکل ۲، جریان پول برای اکسون کورپ (Exxon Corp). افزایش ثابتی را برای دو سال نشان داد. در طول آن دوره، قیمت اکسون چندین بار به طور قابل توجهی از خط جریان پول فاصله گرفت و هر بار قیمت سهام در جهت جریان پول به عقب برگشت. همانطور که در مارس ۱۹۹۲، دسامبر ۱۹۹۲ و ژانویه ۱۹۹۳ مشهود است، قیمت برای یک سود سریع، نسبتاً سریع حرکت کرد. برای واگرایی در همپوشانی‌­­ها مانند جریان پول، به دنبال زمان­­‌هایی باشید که جهت‌­­های نسبی دو خط، متفاوت هستند. واگرایی مطلق قابل توجه نیست – فقط شیب‌های نسبی خطوط.

قرارداد طلا در ژوئن ۱۹۹۳ در شکل ۳ از بازار نزولی بلندمدت در ماه مارس خارج شد. هر دو RSI و استوکاستیک از اکتبر ۱۹۹۲ تا زمانی که رالی در مارس ۱۹۹۳ شروع شد، پایین‌ترین سطح ( صعودی) را نشان دادند. هر دو مطالعات بعداً واگرایی‌­­های نزولی را نشان داد که در می ۱۹۹۳ بعد از رسیدن به سطوح اشباع خرید آغاز شد. این منجر به فروش بزرگ در ابتدای ژوئن شد. توجه داشته باشید که این واگرایی زودتر از RSI در استوکاستیک شروع شد. دلیلش این است که RSI در بازارهای روندی، قابل اعتمادتر است.

حجم همچنین می‌تواند واگرایی با قیمت را نشان دهد، اما پیش‌بینی‌کننده‌ی مطمئن‌تری برای بالابودن بازار نسبت به پایین‌ترین قیمت­­‌ها است. اورنج جویس جولای (شکل ۴) از ژانویه ۱۹۹۳ رشد خوبی داشته است، اما در حالی که قیمت­­‌ها در اواخر ماه مه به اوج خود می‌رسید، حجم چند هفته قبل به اوج خود رسید. کاهش حجم در اینجا نشان می‌­­دهد که فشار خرید کمتری برای کالا وجود داشته و در نتیجه بازار داخلی ضعیف است. این قرارداد در نهایت، خط روند افزایشی خود را شکست و به یک سراشیبی ۲ هفته‌ای رفت.