کوپن (Coupon)
کوپن چیست؟
در اوراق قرضه، کوپن به پرداختهای دورهای بهره اشاره دارد که توسط صادرکننده اوراق به دارندگان اوراق، پرداخت میشود. درهمین راستا، این بهره، نرخ ثابت یا متغیری است که صادرکننده تعهد میکند تا طی دوره عمر اوراق به هولدرهای اوراق پرداخت کند. همچنین، هنگامیکه اوراق قرضه صادر میشود، معمولاً یک نرخ کوپن مشخص دارد که بهعنوان درصدی از ارزش اسمی اوراق بیان میشود. از طرف دیگر، پرداختهای کوپن معمولاً بهصورت ششماهه یا سالانه صورت میپذیرد، اگرچه سایر دورههای پرداخت نیز ممکن است بسته به شرایط اوراق، امکانپذیر باشد. افزون بر این، دارنده اوراق، این پرداختهای بهرهِ دورهای را تا تاریخ سررسید اوراق دریافت میکند و در آن زمان، مبلغ اصلی (ارزش اسمی) بازپرداخت میشود.
چرا کوپن مهم است؟
نرخ کوپن یکی از عوامل مهم در تعیین بازده یا سودی است که دارندگان اوراق میتوانند از نگهداشتن اوراق انتظار داشته باشند. براین پایه، این نرخ معمولاً براساس چندین عامل مانند نرخهای بهره جاری بازار، اعتبار صادرکننده و شرایط خاص اوراق، تعیین میشود. علاوه بر آن، هنگامیکه نرخهای بهره بازار افزایش یا کاهش مییابند، ممکن است نرخ کوپن در اوراق قرضه جدید برای تطبیق با نرخهای جاری تنظیم شود، اما اوراق قرضه با نرخ کوپن ثابت همچنان درطول عمر خود صرفنظر از تغییرات نرخهای بهره بازار، همان نرخ بهره ثابت را پرداخت میکنند. درنتیجه، بازده اوراق با نرخ ثابت ممکن است با بازدههای جاری بازار متفاوت باشد و بر جذابیت آنها برای سرمایهگذاران تأثیر بگذارد.
شایان ذکر است که اصطلاح کوپن از روش قدیمی جداکردن کوپنها توسط دارندگان اوراق برای دریافت پرداختهای بهره فیزیکی ناشی میشود. با این وجود، در معاملات اوراق قرضه مدرن، پرداختهای کوپن معمولاً بهصورت الکترونیکی انجام میشود و اصطلاح کوپن به ذات پرداخت بهره اشاره دارد. پرداختهای کوپن نیز بخش مهمی از بازده سرمایهگذاری برای دارندگان اوراق هستند و بهمثابه راهی برای جبران سرمایهگذاران بهواسطه قرضدادن پول به صادرکننده اوراق، عمل میکنند.