اندیکاتور حرکت جهت‌دار (DMI)

اندیکاتور حرکت جهت‌دار (DMI)

تعریف

اندیکاتور حرکت جهت‌دار (DMI)، در واقع ترکیبی از سه اندیکاتور مجزا است که در یک‌جا نمایش داده می‌شود و شامل اندیکاتور جهت‌دار میانگین (ADX)، اندیکاتور جهت‌دار مثبت (DI+) و شاخص جهت‌دار منفی (DI-) است. درهمین حال، هدف اصلی ADX، تعریف وجود یا عدم وجود روند در بازار است و این شاخص به‌هیچ وجه جهت روند را در نظر نمی‌گیرد. همچنین، دو اندیکاتور دیگر DI+ و DI- برای تکمیل ADX در راستا تعیین جهت روند بازار به‌کار می‌روند. با ترکیب هر سه اندیکاتور، تحلیل‌گران تکنیکال می‌توانند به تعیین و اندازه‌گیری قدرت و جهت یک روند بپردازند.

تاریخچه

«جِی. وِلز وایلدر»، اندیکاتور DMI را ابداع و آن‌را در کتاب خود با عنوان «مفاهیم جدید در سیستم‌های معاملات تکنیکال» معرفی نمود. این کتاب در سال (۱۹۷۸) منتشر شد و چندین اندیکاتور کلاسیک دیگر ازجمله شاخص قدرت نسبی (RSI)، دامنه واقعی میانگین (ATR) و اندیکاتور برگشتی پارابولیک سار (Parabolic SAR) را نیز در بر می‌گرفت. همانند سایر اندیکاتورهای ذکرشده، اندیکاتور حرکت جهت‌دار همچنان به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد و از اهمیت بالایی در دنیای تحلیل تکنیکال برخوردار است.

محاسبه

محاسبه‌ DMI را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد: اول محاسبه‌ DI+ و DI- و دوم محاسبه‌ ADX. برای محاسبه‌ اندیکاتور جهت‌دار مثبت و شاخص جهت‌دار منفی، ابتدا باید حرکت جهت‌دار مثبت (DM+) و حرکت جهت‌دار منفی (DM-) را یافت. درهمین حال، DM+ و DM- با استفاده از قیمت‌های حداکثر، حداقل و قیمت پایانیِ هر دوره محاسبه می‌شوند. سپس می‌توان موارد زیر را محاسبه کرد:

حداکثر فعلی – حداکثر قبلی = حرکت صعودی

حداقل قبلی – حداقل فعلی = حرکت نزولی

اگر حرکت صعودی، بزرگ‌تر از حرکت نزولی و صفر باشد، آن‌گاه DM+ برابر است با حرکت صعودی. در غیر این صورت، DM+، مساوی با صفر است.

درمقابل، اگر حرکت نزولی کوچک‌تر از حرکت صعودی و صفر باشد، DM- با حرکت نزولی برابر است، در غیر این حالت، DM- معادل صفر است.

پس از محاسبه‌ی حرکت جهت‌دار مثبت و حرکت جهت‌دار منفی فعلی، خطوط DM+ و DM- را می‌توان براساس تعداد دوره‌های تعریف‌شده توسط کاربر محاسبه و ترسیم کرد.

DI+ برابر است با میانگین متحرک‌نمایی (EMA) 100 از (DM+ تقسیم بر دامنه واقعی میانگین).

DI- نیز مساوی است با میانگین متحرک‌نمایی ۱۰۰ از (DM- تقسیم بر ATR).

اکنون که DI+ و DI- محاسبه شده‌اند، آخرین مرحله محاسبه‌ ADX است. براین اساس:

ADX = میانگین متحرک‌نمایی ۱۰۰ مقدارِ مطلق (abs) (DI- به علاوه DI+) / (DI- تفریق بر DI+)

اصول اولیه

اندیکاتور حرکت جهت‌دار دارای مقداری بین ۰ تا ۱۰۰ است و برای اندازه‌گیری قدرت روند فعلی استفاده می‌شود. سپس DI+ و DI- برای اندازه‌گیری جهت روند به‌کار می‌روند که با ترکیب این مقادیر، اندیکاتور ذکرشده می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را در اختیار تحلیل‌گران تکنیکال قرار دهد. در هرحال، یک تفسیر کلی به این صورت است که درطول یک روند قوی به هنگامی‌که ADX بالاتر از ۲۵، اما وابسته به تفسیر تحلیل‌گر است و زمانی‌که DI+ بالاتر از DI- باشد، یک بازار صعودی/گاوی (بولیش) تعریف می‌شود. درمقابل، وقتی‌که DI- بالاتر از DI+ باشد، یک بازار نزولی/خرسی (بریش) در جریان است.

نکته قابل‌توجه آن است که تعیین‌ قدرت یا یک سیگنال احتمالی توسط مقادیر DMI، به تحلیل و تفسیر تریدر بستگی دارد. درهمین حال، مقادیر قابل‌قبول ممکن است بسته به ابزار مالی مورد بررسی، تغییر کند. بنابراین انجام برخی تحلیل‌های تاریخی درباره دارایی مورد نظر، محتاطانه‌تر خواهد بود. همچنین، آنالیزور تکنیکال می‌تواند براساس آن‌چه در نمونه‌های تاریخی رخ داده، تصمیمات بهتری اتخاذ کند.

به چه نکاتی باید توجه کرد؟

قدرت روند

تحلیل قدرت روند، اساسی‌ترین کاربرد DMI است و برای تجزیه و تحلیل قدرت روند، باید بر روی خط ADX و نه خطوط DI+ یا DI- تمرکز کرد. وایلدر معتقد بود که قرائت اندیکاتور حرکت جهت‌دار بالاتر از ۲۵، نشان‌دهنده‌ی یک روند قوی است، در‌حالی‌که قرائت زیر ۲۰ نشان‌ از یک روند ضعیف یا غیرقابل‌وجود دارد. همچنین، قرائتی میان این دو مقدار، غیرقابل‌تعیین درنظر گرفته می‌شود. با این وجود، همان‌طور که قبلاً ذکر شد، یک معامله‌گر باتجربه مقادیر ۲۵ و ۲۰ را در هر شرایطی اِعمال نمی‌کند. این‌که واقعاً یک روندِ قوی یا ضعیف چیست، به ابزار مالی مورد بررسی، بستگی دارد. درنتیجه، تجزیه و تحلیل تاریخی می‌تواند در تعیین مقادیر مناسب کمک کند. افزون بر این، باید به خاطر داشت که وایلدر، DMI را برای استفاده با ارزها و کالاهایی توسعه داد که به‌طور کلی از سهام، نوسان بیشتری دارند و روندهای قوی‌تری را تجربه می‌کنند. این امر در مشخص‌کردن این‌که کدام مقادیر نه‌تنها برای تحلیل قدرت روند بلکه برای هر سیگنالی که ایجاد می‌شود، مناسب هستند، نقش خواهد داشت.

تقاطع‌ها

تقاطع‌های خطوط DI، سیگنال‌های معاملاتی مهمی هستند که توسط اندیکاتور حرکت جهت‌دار ایجاد می‌شوند که برای هر تقاطعی، مجموعه شرایط خاصی وجود دارد.

تقاطع صعودی DI

۱- ADX باید بالای ۲۵ باشد (روند قوی. مقدار، توسط معامله‌گر تعیین می‌شود.)

۲- خط DI+ از بالای خط DI- عبور کند.

۳- حد ضرر (Stop Loss) باید در کفِ قیمت روز جاری تنظیم شود. حتی اگر خط DI- از بالای DI+ عبور کند، نباید این سیگنال را نیمه‌کاره رها کرد، مگر آن‌که کفِ قیمت شکسته شود.

۴- اگر ADX تقویت شود، سیگنال قوی‌تر می‌شود.

۵- اگر ADX تقویت گردد، تریدرها باید از حد ضرر شناور (Trailing Stop) استفاده کنند.

تقاطع نزولی DI

۱- ADX باید بالای ۲۵ باشد (روند قوی. میزان، توسط تریدر مشخص می‌شود.)

۲- خط DI- از بالای خط DI+ عبور کند.

۳- حد ضرر (استاپ لاس) باید در سقف قیمت روز جاری تنظیم شود و حتی اگر خط DI+ از بالای خط DI- گذر کند، نباید سیگنال مربوطه را عقیم گذاشت، مگر این‌که سقف قیمت شکسته شود.

۴- اگر ADX تقویت شود، سیگنال قوی‌تر می‌شود.

۵- اگر ADX تقویت شود، معامله‌گران باید از حد ضرر شناور (تریلینگ استاپ) استفاده کنند.

خلاصه

اندیکاتور حرکت جهت‌دار یکی دیگر از اندیکاتورهای با ارزش تحلیل تکنیکال است که توسط وایلدر ارائه شده است. این اندیکاتور موضوعِ بسیار پیچیده قدرت و جهت روند را در یک نمای بصری بسیار ساده و سرراست خلاصه می‌کند. نکته‌ی کلیدی در استفاده از DMI این است که علیرغم آن‌که شاخص مذکور می‌تواند اطلاعات باکیفیت و حتی سیگنال‌های معاملاتی را ارائه دهد، اما تسلط بر این اندیکاتور آسان نیست. برای این‌که بتوان واقعاً بهترین استفاده را از DMI بُرد، یک استراتژیست تکنیکال باید دائماً نحوه‌ی استفاده از این اندیکاتور را مطالعه و تنظیم کند. ترکیب دانش نحوه‌ی عملکرد اندیکاتور حرکت جهت‌دار و قابلیت‌های آن، به‌همراه تجزیه و تحلیل تاریخی مناسب و تجربه، به تریدر کمک می‌کند تا DMI را به‌مثابه یک ابزار خوب و احتمالی، به استراتژی کلیِ معاملاتی خود بیافزاید.

تنظیمات

اندیکاتور جهت‌دار میانگین

بازه زمانی مورد استفاده برای محاسبه‌ی ADX که دارای مؤلفه هموارسازی ۱۴ به‌طور پیش‌فرض است را تنظیم می‌کند.

طول شاخص جهت‌دار

بازه زمانی مورد استفاده برای محاسبه‌ی DI که دارای پیش‌ فرض ۱۴ بوده را تعیین می‌نماید.

سبک (استایل)

ADX

امکان روشن یا خاموش‌کردن نمایش خط ADX و همچنین نمایش خط قیمتی که مقدار واقعی فعلی ADX را نشان می‌دهد، فراهم می‌کند. همچنین امکان انتخاب رنگ، ضخامت و سبک بصری خط که به‌طور پیش‌‌فرض، خطی است را می‌دهد.

اندیکاتور جهت‌دار مثبت

به وسیله این گزینه، امکان روشن یا خاموش کردن نمایش خط DI+ و همچنین نمایش خط قیمتی که مقدار واقعی فعلی این اندیکاتور را نشان می‌دهد، وجود دارد. علاوه بر این، امکان انتخاب رنگ، ضخامت خط و سبک بصری خط DI+ (پیش‌‌فرض، خطی است) را فراهم می‌آورد.

شاخص جهت‌دار منفی

قسمت مورد اشاره، توانایی روشن یا خاموش کردن نمایش خط DI- و نیز به نمایش گذاردن خط قیمتی که مقدار واقعی فعلی شاخص جهت‌دار منفی را تعیین می‌کند، دارد. امکان انتخاب رنگ، ضخامت و سبک بصری خط DI- نیز که شکلِ خطی، به‌طور پیش‌‌فرض انتخاب شده را، محیا می‌سازد.

دقت

تعداد رقم‌های اعشار باقی‌مانده به‌روی مقدار اندیکاتور، قبل از گِردکردن را تعیین می‌نماید. هرچه این عدد بیشتر باشد، تعداد نقاط اعشار بر روی مقدار اندیکاتور نیز بیشتر خواهد بود.