ارزش‌گذاری (Valuation)

ارزش‌گذاری (Valuation)

یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها برای سرمایه‌گذاران یا معامله‌گران بلندمدت در بازار سهام، توانایی تخمین ارزش منصفانه یک اوراق بهادار است. این امر، هدف اصلی تحلیل بنیادی است که از عملکرد مالی و وضعیت شرکت به‌عنوان پایه‌ای برای ارزش‌گذاری استفاده می‌کند. درهمین حال، روش‌های مختلفی برای انجام تحلیل بنیادی مانند جریان نقدی دارای تخفیف، مدل تنزیل سود سهام، مدل درآمد باقی‌مانده و غیره، وجود دارد. با این حال، صرف‌نظر از روش استفاده‌شده، برخی از شاخص‌ها و منابع داده کلیدی برای ارزش‌گذاری شامل ارزش بازار (مارکت‌کپ)، درآمد و سود خالص هستند.

درهمین راستا، مؤلفه‌های بنیادی یک شرکت، اطلاعات مالی هستند که عملکرد و سودآوری آن‌را منعکس می‌کنند و بنیادی‌ترین مؤلفه‌ها شامل ارزش بازار، درآمد و سود خالص هستند. همچنین درجهت درک مفاهیم ذکر شده باید عنوان کرد که ارزش بازار به مجموع ارزش تمام سهام یک شرکت در بازار است. درآمد نیز مقدار پولی است که یک شرکت از فروش‌های خود به‌دست می‌آورد و سود خالص به مقدار پولی گفته می‌شود که یک شرکت پس از پرداخت تمام هزینه‌ها و مالیات‌های خود نگه می‌دارد.

در ادامه، مارکت‌کپ، درآمد و سود خالص برای محاسبه سایر نسبت‌ها و معیارهایی که بینش بیشتری درباره ارزش‌گذاری یک شرکت ارائه می‌دهند، استفاده می‌شوند. به‌عنوان مثال، نسبت قیمت به فروش (P/S) از تقسیم ارزش بازار بر درآمد به‌دست می‌آید. این نسبت همچنین نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران برای هر میزان فروش، چقدر پرداخت می‌کنند. از طرف دیگر، نسبت قیمت به سود (P/E) نیز از تقسیم مارکت‌کپ بر سود خالص به‌دست می‌آید و نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران برای هر میزان سود، چقدر پرداخت می‌کنند.

دراین میان، یکی از روش‌های ارزیابی یک سهم، مقایسه آن با سایر شرکت‌های مشابه در همان صنعت است که به آن، تحلیل شرکت‌های مشابه یا CCA می‌گویند. CCA نیز از نسبت‌ها و معیارهای مختلفی برای اندازه‌گیری عملکرد یک شرکت نسبت به همتایان و بازار استفاده می‌کند و هدف اصلی آن تخمین ارزش منصفانه یک سهم براساس مؤلفه‌های بنیادی آن است. لازم به ذکر است که نسبت‌های P/S و P/E معمولاً در تحلیل شرکت‌های مشابه استفاده می‌شوند زیراکه می‌توانند به‌راحتی بین شرکت‌ها و صنایع مختلف مقایسه شوند. افزون بر این، نسبت‌های ذکرشده می‌توانند نشان دهند که آیا یک سهم نسبت به همتایان و بازار، بیش‌ارزش (Overvalued) یا کم‌ارزش (Undervalued) است، به این شکل که نسبت بالای قیمت به فروش یا قیمت به سود بدان معنا است که سرمایه‌گذاران برای یک سهم، مبلغ بیشتری می‌پردازند که می‌تواند به انتظارات رشد بالا یا ریسک کم اشاره کند. درمقابل، نسبت پایین P/S یا P/E تصویرکننده این نکته است که سرمایه‌گذاران برای هر سهم، مبلغ کمتری می‌پردازند که می‌تواند به انتظارات رشد پایین یا ریسک بالا اشاره کند. با این حال، دو نسبت‌ ذکرشده، شاخص‌های کاملی برای ارزش نیستند و این نسبت‌ها می‌توانند بسته به صنعت، چرخه کسب‌وکار، روش‌های حسابداری و عوامل دیگر متفاوت باشند. بنابراین، باید با احتیاط و درکنار سایر روش‌ها و ابزارهای ارزش‌گذاری استفاده شوند.