اوراق قرضه براساس نوع بازخرید (Redemption type)
نوع بازخرید به شرایط خاصی اشاره دارد که طبق آنها اوراق قرضه میتواند توسط صادرکننده یا دارنده اوراق قرضه بازخرید شود.
قابل فراخوانی (Callable)
اوراق قرضه قابل فراخوانی یا قابل بازخرید نوعی اوراق قرضه است که به صادرکننده حق (اما نه تعهد) میدهد که قبل از تاریخ سررسید، اوراق را بازخرید کند. صادرکننده نیز ممکن است تصمیم بگیرد که اوراق قرضه خود را اگر نرخ بهره بازار کاهش یابد تا بتواند با نرخ بهره مطلوبتری مجدداً وام بگیرد، بازخرید کند. اوراق قابل فراخوانی معمولاً بهدلیل امکان بازخرید زودهنگام، نرخ بهره جذابتری را به سرمایهگذاران ارائه میدهند، اما درصورت بازخرید، سرمایهگذاران، برخی از پرداختهای بهره آتی را از دست میدهند.
قابل فراخوانی و قابلفروش
اوراق قرضهای که هم قابلیت فراخوانی و هم قابلفروش است به هر دو طرف، یعنی صادرکننده و دارنده اوراق، امکان انتخاب قبل از تاریخ سررسید را میدهد. همچنین، صادرکننده حق دارد اوراق را زودتر بازخرید کند و دارنده اوراق نیز میتواند صادرکننده را مجبور به بازخرید زودهنگام کند. این نوع اوراق قرضه با توجه به شرایط بازار میتواند به نفع یا ضرر سرمایهگذار باشد. علاوه بر این، ویژگی قابل فراخوانی به نفع صادرکننده است و سرمایهگذاران، در عوض، نرخ بهره جذابتری دریافت میکنند و این در حالی است که ویژگی قابلفروش به سرمایهگذاران از افزایش نرخ بهره محافظت میکند.
قابلفروش (Putable)
اوراق قرضه قابلفروش به سرمایهگذار این حق (اما نه تعهد) را میدهد که صادرکننده را مجبور به بازخرید اوراق، پیش از تاریخ سررسید کند. این حق از طرفی قابل اِعمال پس از یک تاریخ تعیینشده است. اوراق قابلفروش مضاف بر این به محافظت سرمایهگذاران دربرابر افزایش نرخ بهره کمک میکند، به این شکل که درصورتی که نرخ بهره بهطور قابلتوجهی افزایش یابد، سرمایهگذاران ممکن است تمایلی به نگهداری اوراق تا زمان سررسید نداشته باشند و بهجای آن میتوانند حق بازخرید را اِعمال کرده و مبلغ سرمایهگذاری اولیه خود را دریافت کنند.
هیچکدام
اوراق قرضه غیرقابل فروش و غیرقابل فراخوانی به اوراقی اطلاق میشود که نه صادرکننده و نه دارنده اوراق نمیتوانند آن را زودتر از سررسید، بازخرید کنند. درهمین حال، اوراق غیرقابل فراخوانی، صادرکننده را در معرض ریسک نرخ بهره قرار میدهد زیراکه نرخ بهره تا زمان سررسید اوراق، ثابت باقی میماند. این نوع اوراق همچنین معمولاً نرخ بهره پایینتری نسبت به اوراق قابل فراخوانی به سرمایهگذاران میدهند، اما درعین حال ریسک کمتری برای سرمایهگذار دارند که اطمینان دارد نرخ بهره اعلامشده را تا پایان دوره دریافت خواهد کرد.